Bakıda unikal memarlıq nümunələri olan mülklər

Bakı şəhəri özünün zəngin tarixi və mədəni irsi ilə tanınır. Bu şəhərdə müxtəlif dövrlərin memarlıq üslublarını özündə birləşdirən unikal binalar mövcuddur. Bu yazıda Bakının ən maraqlı və diqqətçəkən memarlıq nümunələri olan mülkləri araşdıracağıq.

Bakının tarixi memarlıq inciləri

Bakının qədim hissəsi olan İçərişəhər UNESKO-nun Dünya İrsi Siyahısına daxil edilmişdir. Burada orta əsrlərdən qalma bir çox tarixi binalar mövcuddur. Qız Qalası, Şirvanşahlar Sarayı və digər qədim tikililər şəhərin memarlıq tarixinin canlı şahidləridir. Bu abidələr yalnız Azərbaycan tarixinin deyil, həm də dünya memarlığının nadir nümunələridir.

İçərişəhərdə yerləşən dar küçələr və kiçik meydançalar orta əsr şəhər planlaşdırmasının gözəl nümunələridir. Buradakı evlərin əksəriyyəti əhəngdaşından tikilmiş və zaman keçdikcə öz orijinal görünüşünü qoruyub saxlamışdır. Hər bir evin özünəməxsus memarlıq elementləri və bəzəkləri var ki, bu da şəhərin ümumi simasına xüsusi bir gözəllik qatır.

XIX-XX əsrin əvvəllərində tikilmiş mülklər

XIX əsrin sonu - XX əsrin əvvəllərində neft bumu zamanı Bakıda bir çox görkəmli binalar inşa edilmişdir. Bu dövrdə tikilmiş mülklər əsasən Avropa memarlıq üslublarının təsiri altında olmuşdur. Məsələn, İsmailiyyə sarayı, hazırda Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Rəyasət Heyətinin binası kimi istifadə olunan möhtəşəm tikili, Venesiya qotikası üslubunda inşa edilmişdir.

Hacı Zeynalabdin Tağıyevin mülkü də bu dövrün ən görkəmli nümunələrindən biridir. Hazırda Azərbaycan Tarixi Muzeyi kimi fəaliyyət göstərən bu bina, neobarokko və rokoko üslublarının sintezini özündə əks etdirir. Binanın fasadı zəngin bəzək elementləri ilə diqqət çəkir.

Sovet dövrü memarlığı

Sovet dövründə Bakıda bir sıra monumental binalar inşa edilmişdir. Bu dövrdə tikilmiş mülklər sosialist realizmi üslubunda olub, daha çox funksionallığa və sadəliyə üstünlük vermişdir. Buna baxmayaraq, bu binaların bir çoxu öz memarlıq həlli ilə diqqət çəkir.

Məsələn, Hökumət Evi binası sovet konstruktivizmi və neoklassisizmin maraqlı birləşməsidir. Bu nəhəng bina şəhərin mərkəzində yerləşir və öz monumentallığı ilə seçilir. Digər bir nümunə isə Respublika Sarayıdır. Bu bina modern üslubda tikilmiş və öz orijinal memarlıq həlli ilə diqqət çəkir.

Müasir dövr memarlığı

Son illər ərzində Bakıda bir sıra müasir memarlıq nümunələri yaradılmışdır. Bu binalar öz cəsarətli dizaynı və innovativ texnologiyaların tətbiqi ilə seçilir. Heydər Əliyev Mərkəzi bunun ən parlaq nümunəsidir. Zaha Hadid tərəfindən layihələndirilmiş bu bina, öz axıcı forması və dinamik xətləri ilə diqqət çəkir.

Alov Qüllələri kompleksi də müasir Bakı memarlığının simvollarından biridir. Üç nəhəng qüllədən ibarət olan bu kompleks, gecələr xüsusi işıqlandırma sistemi sayəsində alovlanan qüllələrə bənzəyir. Bu, şəhərin siluetinə yeni bir ölçü əlavə edir və Bakının müasir simasını formalaşdırır.

Tez-tez verilən suallar

1. Bakıda ən qədim memarlıq nümunəsi hansıdır?

Bakıda ən qədim memarlıq nümunəsi Qız Qalasıdır. Bu abidənin tarixi VII-VI əsrlərə gedib çıxır.

2. Bakıda hansı memarlıq üslubları daha çox yayılıb?

Bakıda müxtəlif dövrlərdə müxtəlif üslublar yayılıb. Orta əsrlərdə İslam memarlığı, XIX əsrdə Avropa üslubları, sovet dövründə sosialist realizmi, müasir dövrdə isə modernizm və postmodernizm üslubları geniş yayılıb.

3. Bakıda ən hündür bina hansıdır?

Hazırda Bakıda ən hündür bina 2012-ci ildə tamamlanmış SOCAR Tower-dir. Onun hündürlüyü 209 metrdir.

4. Bakıda neçə memarlıq abidəsi var?

Bakıda 500-dən çox memarlıq abidəsi var. Bunların əksəriyyəti İçərişəhərdə yerləşir.

5. Bakıda hansı müasir memarlıq nümunələri var?

Bakıda bir çox müasir memarlıq nümunələri var. Bunlara Heydər Əliyev Mərkəzi, Alov Qüllələri, Bakı Kristal Zalı və s. daxildir.

6. Bakıda ən məşhur tarixi mülk hansıdır?

Bakıda ən məşhur tarixi mülklərdən biri Hacı Zeynalabdin Tağıyevin mülküdür. Hazırda bu binada Azərbaycan Tarixi Muzeyi yerləşir.

7. Bakıda memarlıq abidələrini necə qoruyurlar?

Bakıda memarlıq abidələri dövlət tərəfindən qorunur. Onların bərpası və qorunması üçün xüsusi proqramlar həyata keçirilir. Bundan əlavə, bir çox abidə UNESKO-nun Dünya İrsi Siyahısına daxil edilmişdir.

Nəticə

Bakı şəhəri özünün zəngin və rəngarəng memarlıq irsi ilə fərqlənir. Burada qədim dövrlərdən müasir dövrə qədər müxtəlif üslublarda tikilmiş binalar mövcuddur. Bu binalar şəhərin tarixini və mədəniyyətini əks etdirir, eyni zamanda onun müasir inkişafını göstərir.

Şəhərin memarlıq nümunələri arasında qədim qalalar və saraylardan tutmuş, müasir gökdələnlərə qədər hər şey var. Bu müxtəliflik Bakını unikal və cəlbedici bir şəhərə çevirir. Hər bir bina öz hekayəsini danışır və şəhərin ümumi tarixinə öz töhfəsini verir.

Bakının memarlıq irsi qorunub saxlanılır və gələcək nəsillərə ötürülür. Eyni zamanda, şəhər daim inkişaf edir və yeni, müasir binalarla zənginləşir. Bu, keçmişlə gələcəyin harmoniyasını yaradır və Bakını həm tarixi, həm də müasir bir şəhər kimi tanıdır.